2021 yılının ikinci altı aylık dönemine ilişkin ek fiyat farkı düzenlemesi getiren 7351 sayılı Kanun düzenlemelerinden sonra 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’na eklenen geçici 6’ncı maddeyle yeni bir fiyat farkı düzenlemesi daha getirildi.
İlgili yasal değişiklikler aşağıda açıklanmıştır.
Sözleşme Kapsamı
Ek fiyat farkı, 4734 sayılı Kanun kapsamında ve istisna olan ihalelerin tamamına ilişkin düzenlenmiştir. Alım türü olarak mal, hizmet veya yapım işleri fark etmemektedir. Ancak 4’üncü fıkrada Cumhurbaşkanına verilen yetki, kapsamın tür, ürün ve girdi olarak sınırlandırmasını da içermektedir. Dolayısıyla ilgili Cumhurbaşkanı kararı kapsamı daraltabilecektir.
Taşıma yoluyla eğitime erişim kapsamında yapılan öğrenci taşıma ve malzemeli yemek ihalelerinde 3/e istisnası ve doğrudan teminlerde de uygulama yapılacaktır.
Süre Kapsamı
Ek fiyat farkı 1 Nisan 2022’den önce ihalesi yapılan bütün işleri kapsamaktadır. İşin devamı veya kabulü hukuki durumu değiştirmemektedir.
Düzenlemenin getirdiği önemli bir yenilik 1 Nisan 2022’den önce ihalesi yapılan ve ihale dokümanında fiyat farkı düzenlemesi bulunan sözleşmelerde 1 Ocak 2022’den sonra gerçekleştirilen kısımların tamamı için oransal olarak ek fiyat farkı verilmesi hükmünün getirilmesidir. Burada yeni bir formülden hareketle yeni bir hesaplama yapılmasından ziyade mevcut fiyat farkı hesabının yüzdesel olarak arttırılması düzenlenmiştir. Ayrıca uygulama için herhangi bir süre kısıtı da öngörülmemiştir.
Yukarıdaki kuralın dışında ihale dokümanında fiyat farkı düzenlemesi bulunmayan sözleşmelerde 7351 sayılı Kanun’un uygulama dönemi 1 Ocak 2022 ile 31 Mart 2022 arası için genişletilmiştir.
Son olarak, taşıma yoluyla eğitime erişim kapsamında yapılan öğrenci taşıma ve malzemeli yemek ihalelerinde uygulama döneminin sonu 30 Haziran 2022 olarak düzenlenmiştir.
Hesaplama Yöntemi
Maddenin birinci fıkrasının (a) bendi çerçevesinde yapılacak uygulamada sadece oransal artıştan söz edildiğinden bu oranın ne olacağı ilgili Cumhurbaşkanı kararında belirtilecektir. (b) bendinin hesaplamasında ise 1 Temmuz 2021 ile 31 Mart 2022 arasında gerçekleştirilen ihalelerde temel endeks ihale tarihi; diğer işlerde ise 2021 yılı Haziran aynı endeksi olacaktır.
Seçimlik Hak Olarak Sözleşmenin Feshi
Düzenlemenin getirdiği önemli bir diğer yenilik belirli şartlar altında yükleniciye kamu ihale sözleşmesini yaptırımsız fesih hakkı tanınmasıdır. Haktan faydalanmak için üç temel koşul düzenlenmiştir. Bu çerçevede;
Koşullarının bir arada bulunması gerekmektedir. Bu kapsamda feshedilen sözleşmeler için ikmal ihalesi yapılmak istenmesi durumunda Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın uygun görüşünün alınması gerekmektedir.
Süre Uzatımı
1 Nisan 2022 tarihinden önce ihalesi yapılan yapım işlerinin bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla devam eden (geçici kabulü onaylanmamış olan) sözleşmelerinde, 1 Ocak 2022 ile 31 Mart 2022 arası dönemde iş programına göre gerçekleştirilemeyen iş miktarı için süre uzatımı verilebilecektir.
Akla Gelebilecek Sorular
S: Oransal olarak alınacak ek fiyat farkında süre kısıtı var mıdır?
Bu sorunun yanıtını Cumhurbaşkanı kararı verecek olmakla birlikte yasal düzenlemede herhangi bir kısıt bulunmamaktadır.
S: Koşulları sağlayan yüklenicilerin sözleşme feshetmesine idare onayına gerek var mıdır?
Yasal düzenleme bu konuda idarelere bir takdir yetkisi tanımamıştır. Koşulları sağlayan yükleniciler seçimlik haklarını kullanabilecektir.
S: Koşulları sağlayan yüklenicilerin süre uzatımı talebinde idare onayına gerek var mıdır?
Yasal düzenleme bu konuda idarelere bir takdir yetkisi tanımıştır. Uygulama için idarenin uygun görüşü gerekir.
S: Maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamındaki ek fiyat farkı nasıl hesaplanacaktır? Sözleşme bedelinin yüzde kaçı oranında ek fiyat farkı alınabilir?
İlgili düzenlemenin uygulamasının mevcut fiyat farkı hesabının belirli bir yüzdesinin ek fiyat farkı olarak ödenmesi şeklinde yapılacağı anlaşılmaktadır. Ancak yüzdesel artış için Cumhurbaşkanı kararını beklemek gerekecektir.