YAZILAR

Kamu İhale Kanunu'nun Amacı

4734 sayılı Kanunun 1 inci maddesinde, Kanunun amacı, kamu hukukuna tabi olan veya kamunun denetimi altında bulunan veyahut kamu kaynağı kullanan kamu kurum ve kuruluşlarının yapacakları ihalelerde uygulanacak esas ve usulleri belirlemek olarak tanımlanmıştır. Bu tanımda üç önemli başlık bulunmaktadır;

- Kamu hukukuna tabi olmak

- Kamunun denetimi altında bulunmak

- Kamu kaynağı kullanmak

Yukarıda tanımdaki kamusallık vurgusu, ihale sürecindeki idari işlemlerinin kamusal yetki ve usullerle tesis edilen ve bu niteliğiyle idarenin üstün olduğu kamu hukuku rejiminin önemini ortaya koymaktadır. Bu çerçevede, kamu ihale süreci başlığında, bir ihale işlemi için yapılacak hazırlık işlemleri, uygulama ilkeleri, ihalenin duyurulması, yeterlik ölçütlerinin belirlenmesi, yeterlik değerlendirmesi, teklifler arasından uygun bulunanın kabul edilmesi ve kamu ihale sözleşmesinin imzalanması gibi aşamalar kastedilmektedir.

Yukarıda atıf yapılan üç kurucu unsurun oldukça geniş bir tanım yaptığını söylemek mümkündür. Ancak bunun Kanunun amacına yönelik bir tanımlama içerdiği dolayısıyla kapsam ve istisna gibi konular hakkında değerlendirme yaparken esas olarak ilgili maddelere bakılması gerektiği hatırlatılmalıdır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalelerini düzenlemektedir. Öte yandan aynı Kanunun 68’inci maddesinde, bu Kanun kapsamında yer alan işlerin ihalelerinde 8.9.1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri uygulanmayacağı düzenlenmiştir.

Yukarıdaki maddeden çıkan sonuç şudur; ihale işleminden kastedilen harcama işlemi ise Kamu İhale Kanunu; gelir getirici bir işlem ise Devlet İhale Kanunu uygulanacaktır. Daha açık bir ifadeyle bir okul binasına kantin yaptırmak Kamu İhale Kanununa göre, kantinin işletilmesi Devlet İhale Kanununa göre yapılacaktır. Bu idari işlemlerin ayrımındaki temel ölçüt devlet bütçesi için gelir getirici veya harcama yapıcı nitelikte olup olmadığıdır.